DijiMaya – IKASI

DijiMaya Projesi

İktisadi Kalkınma ve İnovasyon Derneği (İKASİ), farklı sektörel ve çok kültürlü geçmişlerden gelen, iş geliştirme, proje yönetimi, teknik destek ve hibe projeleri konularında engin deneyime ve uzmanlığa sahip olan kişiler tarafından Ankara’da kurulmuştur. Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğünce duyurusu yapılan “Gelecek Gençlerin Kültür Endüstrileri Destek Programı” kapsamında “DijiMaya” adlı projemiz desteklenmeye değer bulunmuştur.

Projenin genel amacı, “yaratıcılık, fikri ve sınai mülkiyet, girişimcilik” bağlamında, hedef kitleyi oluşturan 16-29 yaş arası gençlerde yaratıcı düşünceyi geliştirmek; yaratıcılık ile fikri ve sınai mülkiyet (tasarım ve marka) arasındaki ilişkiye dair farkındalık yaratmak; telif hakları alanında temel bilgileri vermek, gençleri yaratıcı kültür endüstrileri alanında başarılı olmuş girişimci kişiler ile çeşitli etkileşimle etkinliklerde bir araya getirerek onları girişimciliğe özendirmektir. Projenin odak konularından biri de NFT, Dijital Varlıklar ve dijital teknolojilerin kültür ve sanat alanına yansımalarıdır. Projenin girişimcilik başlıklı etkinliğinde özellikle müzecilik sektöründe yeni teknolojilerin nasıl kullanılacağı, kültür endüstrilerinde yeni girişimcilik modelleri de değerlendirilmektedir. Projemiz gençlere yaratıcılığın ve girişimciliğin yöntemleri ve sırlarını anlatan, onların bunu deneyimleyebilecekleri atölye, konferans, sempozyum, söyleşi, webinar ve müze gezisi etkinlikleriyle donatılmıştır.

İKASİ, projede yaratıcı kültür endüstrilerinde çok önemli rol oynayan iki müze ile iş birliği gülyapmıştır: Cermodern ve Cin Ali Müzesi. Bunun yanı sıra katılımcılar ve destekçiler ile belirlenecek farklı mekânlarda, katılımcı okulların kendi salonlarında da etkinler gerçekleştirilmektedir. Mayıs 2022 tarihi itibariyle hazırlıkları başlayan DijiMaya projesinin toplam süresi 12 aydır. Etkinlikler ağırlıklı olarak Kasım 2022-Mayıs 2023 tarihleri arasında gerçekleştirilmektedir. Türkiye’den sanatçı, akademisyen, araştırmacı, hukukçu, iletişimci, tasarımcı ve yaratıcılığın farklı alanlarından çok sayıda uzman atölye çalışmalarında yer almaktadır. Ankara’daki önemli üniversitelerin güzel sanatlar ve tasarım fakülteleri, güzel sanatlar liseleri, konservatuvarlar, genç girişimciler, önemli kurumlarından temsilcileri atölye ve etkinliklerde katılımcı, konuşmacı, moderatör, sunucu ve medya sorumlusu gibi görevlerle bir araya gelmektedir. Atölyeler bu grupların temsilcileri arasında bir etkileşimi, fikir geliştirmeyi, ağ oluşturmayı ve olası iş birliklerini hedeflemektedir.

Projenin bütün aşamalarına ait bilgi ve görseller İKASİ’nin resmi internet sitesinden ve projenin sosyal medya hesaplarından (Instagram) paylaşılmaktadır. DijiMaya projesinin katılımcıları ile yapılan söyleşilerin videolarını YouTube’ta açtığımız Dijimaya adlı kanaldan ulaşabilirsiniz. Projesi hakkında daha fazla bilgiye İKASİ Derneğinin resmî web sitesinden (www.ikasi.org.tr) erişebilirsiniz.

İKASİ – DİJİMAYA PROJE GRUBU

Proje Direktörü: Bülent Önder

Proje Süpervizörü: Ahmet E. Müderrisoğlu

Proje Danışmanı: Damla Tüzüner

Proje Koordinatörü: Muzaffer Evci

Koordinasyon: Pırıl Gücer

Sekretarya: Esra Kula

Finans-Muhasebe: Eylem Elibol

Grafik Tasarım: Burcu Özden – Pruva Ajans/Selin Erdal

Video Yapım: Nurten Şalıkara-AYI Film

KATILIMCI OKULLAR

Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi

Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı

Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi

Hacı Bayram Veli Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi

Başkent Üniversitesi Güzel Sanatlar Tasarım ve Mimarlık Fakültesi

TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi

Atılım Üniversitesi Güzel Sanatlar Tasarım ve Mimarlık Fakültesi

Atılım Üniversitesi Hukuk Fakültesi

Ankara Güzel Sanatlar Lisesi

Özel Altın Eğitim Kurumları Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi

DESTEK VEREN KURUMLAR

Cermodern

Cin Ali Müzesi

Goethe Institut Ankara

FSK- Fotoğraf Sanatı Kurumu

ANKON+ Platformu

ANKON Danışmanlık

Arşivciler Buluşması Platformu

SAHA ETKİNLİKLERİ

1. KONFERANS

İNTİHAL VE ÖZGÜNLÜK TARTIŞMALARINDA SANATÇININ DURUŞU

Prof. Dr. FERHAT ÖZGÜR

Düzce Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi

22 Ekim 2022 – Cermodern/Konferans Salonu – Saat: 13.00

Türkiye’de çağdaş sanatın önemli temsilcilerinden biri olan Ferhat Özgür, projenin açılış etkinliğinde verdiği konferansta pandemi günlerinde yaygınlaşan pastiş kavramı üzerinden alıntı, esinlenme, çalıntı ve intihal konularına açıklık getirdi. Sanat tarihi boyunca sanatçıların birbirlerinden esinlenerek yarattıklarını, yeni arayışının sürekli yaşandığı ancak her yeninin bir biçimde eskiyle bağlantısı olduğunu belirtti. Batı’da bu tartışmaların eskide kaldığını Türkiye’de özgünlük ve intihal kavramının gereksiz yere ön plana çıkarıldığını anlattı. Çağdaş sanatta önemli olan yaratıcılığın kendisinin ve sanatçının duruşunun önemini olduğunu vurguladı. Sanatla birlikte sanatçının bütün hayatının ve yaratım biçiminin değerli olduğunu belirtti. Bu arada telif hakkı ihlalleri, sahte eser gibi hukuki konuların bu sanatsal tartışmaların dışında kaldığını özellikle vurguladı. Bir sanatçı ve akademisyen olarak bu konuların çok daha geniş bir perspektiften ele alınması ve yeni bir kültür oluşması gerektiğini belirtti. Cermodern’deki konferans halka açık olarak gerçekleştirildi.

2. ATÖLYE RESİMDEN DİJİTALE YARATICILIK

Doç. Dr. ASLI IŞIKSAL

Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Resim Bölümü

Tarih: 26 Kasım 2022 – Yer: Cermodern/HUB Art Space – Saat: 14.00-16.30

Son yılların öne çıkan genç sanatçılarında biri olan Aslı Işıksal, tuval resminden 3D baskı heykellere, dijital çalışmalardan video art örneklerine kadar büyük bir çeşitlilik içinde sanatsal üretimini sürdürüyor. Işıksal, Ankara Güzel Sanatlar Lisesi öğrencilerinden moderatörlüğü yürüten Alara Çalışkan ile birlikte yaratıcılık konusunu değerlendirdi. Sanatçının farklı medyumlarda gerçekleştirdiği işler üzerinden gerçekleşen etkinlikte katılımcılar da çizimleri, yorumları ve soruları ile atölyeye katkı sağladılar. Teknolojinin ve yeni malzemelerin yaratıcılığı desteklediğini, sanatçılara yeni alanlar açtığını ancak sanatçının bu teknolojiler için bocalayıp bir mesele olarak sanatı unutmaması gerektiğini belirtti. Eğitim bilimci Serdar Balcı atölyenin başlangıcında grubu kaynaştırmak için gençlerin katıldığı çeşitli oyunlar düzenledi. Katılımcı üniversite ve liselerden seçili olarak gelen öğrenciler birlikte yaratıcılık kavramı üzerine tartıştılar.

3. ATÖLYE TASARIMDAN TEKNOLOJİYE

Doç. Dr. EVREN SERTALP

Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo-TV-Sinema Bölümü

Tarih: 3 Aralık 2022 – Yer: Cermodern/HUB Art Space – Saat: 14.00-16.30

Dijital çağ yaratıcı gençler için yepyeni fırsatlar sunuyor. Dijital teknolojiler üzerine akademik çalışmalar yürüten Evren Seralp son yıllarda önem kazanan 3 Boyut (3D), Sanal Gerçeklik (VR) Artırılmış Gerçeklik (AR), Genişletilmiş Gerçeklik (XR) teknolojinin eğlence endüstrisinde kullanımına ilişkin örnekler verdi. Geleceğin teknolojileri olarak genç tasarımcıların mutlaka bu teknolojileri tanımaları, kullanmaları ve yeni teknolojilerin tasarımında görev almalarının zorunlu olduğunu anlattı. Sertalp’in AR teknoloji ile hazırladığı bir ören yerinin üç boyutlu sanal canlandırması genç katılımcıların çok ilgisini çekti. Özellikle AR ve 3D teknolojilerinin kültür, müzecilik ve eğitim alanında yardımcı olacağını, girişimci genç tasarımcıların bu teknolojiler ile büyük farklar yaratabileceğini belirtti.

4. SÖYLEŞİ MÜZİKTE SIFIR NOKTASI

TURGAY ERDENER

Besteci/Akademisyen

Moderatör: Orhan Veli Özbayrak

Tarih: 17 Aralık 2022 – Yer: Cermodern/Konferans Salonu – Saat: 12.30-14.00

Genç kuşak bestecilerimizden Orhan Veli Özbayrak’ın moderatörlüğünü yürüttüğü “Müzikte Sıfır Noktası” başlıklı söyleşide kendi kuşağının en önemli bestecisi Turgay Erdener müzikte yaratıcılık kavramını anlattı. Erdener, konservatuvar yıllarını, müzik eğitiminin önemini, besteleme sürecini, yaratıcılık kavramını, popüler müzik, dijital müzik hakkındaki görüşlerini ve genç bestecilere önerilerini paylaştı. Cermodern’deki etkinlik halka açık olarak gerçekleştirildi. Bu söyleşi YouTube’da DijiMaya kanalından izlenebilir.

5. ATÖLYE PEKİKÜL FİLMDEN DİJİTALE FİLM RESTORASYONU

SAVAŞ FERHAT

TRT – Başkameraman

Tarih: 7 Mart 2023 Saat: 14.00-16.00- Yer: Goethe Institut Ankara Konferans Salonu

Film arşivlerinde yer alan görsel işitsel kayıtlar insanlığın ortak kültürel mirasın değerli parçaları. Film restorasyonu dijital teknolojilerin gelişmesiyle birlikte büyük bir sıçrama yaptı ve tozlu raflarda keşfedilmeyi bekleyen pek çok sinema filmi, belgesel ve sanatsal çalışma yeni üretimlerle gün ışığına çıktı. TRT kameramanı ve medya araştırmacısı Savaş Ferhat ile “Pelikül Filmden Dijitale Film Restorasyonu” başlıklı harika atölye gerçekleştirdik. Dergilerde yayımlanan makaleleri, TRT’de film restorasyonu konusundaki girişimleriyle Savaş Ferhat bu alana dikkat çekti ve yaratıcılıkta yeni olanakları tanıttı. Film şeritleri büyük bir görsel işitsel mirası taşıyorlar ve geçmişi anlamamıza yardımcı oluyor. Ferhat, sinema sektöründe film restorasyonunun artan önemi, restorasyonun teknik aşamaları ve filmlerin başarılı dijitalleştirilme örneklerini sergileyerek sinema sektörü ve teknoloji üzerine ilk kez duyduğumuz bilgiler aktardı. Başta pelikül filmler, plaklar, bantlar olmak üzere her formatta ses ve görüntü kaydının günümüz teknolojileri kullanarak onarımı, restore edilmesi, korunması, arşivlenmesi ve yeniden kültürel ve ticari bir değer olarak kamuya sunulan eserler tanıtıldı. Goethe Institut Ankara’nın değerli ev sahipliğinde gerçekleştirdiğimiz atölye aynı zamanda Arşivciler Buluşması’nın ikinci etkinliği olarak gerçekleşti. Kültür Bakanlığı, TRT, Devlet Tiyatroları, Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü uzmanları, akademisyenler, fotoğrafçılar, medya çalışanları, güzel sanatlar, tasarım ve iletişim öğrencileri, amatör ya da profesyonel film severleri atölyede bir araya geldi. Bu atölye DijiMaya projesinin ve Arşivciler Buluşması’nın ortak bir etkinliği olarak planlanmıştır.

6. ATÖLYE MÜZİK SEKTÖRÜNDE YARATICI OLANAKLAR

SELVA ERDENER

Soprano-Devlet Opera ve Balesi

Ankara Güzel Sanatlar Lisesi Konferans Salonu – 12 Nisan 2023, Çarşamba, Saat: 14.00

Ankara Güzel Sanatlar Lisesi’nde düzenlenen atölyenin ünlü bir konuğu Devlet Opera ve Balesi’nin ünlü sanatçısı Soprano Selva Erdener ile müzik bölümü öğrencileri bir araya geldi. Birlikte aryaların söylendiği, müzik sektörü, müzik eğitimi, müzik alanında yaratıcı girişimlerin konuşulduğu atölyeye çok yoğun bir katılım oldu. Farklı sınıflardan dört öğrenci ünlü operalardan aryalar söylediler. Özgüvenli, dersine çalışmış gençler geleceğe dair umut verdi. Selva Erdener konservatuvar yıllarından itibaren profesyonel kariyerine kadar önemli konuları aktarırken öğrencilerin merak dolu sorularını yanıtladı. Etkileşimli ve gençlere umut veren atölyemiz projemizin amaçlarına en uygun etkinliklerden biri oldu.

7. SUNUM NFT ve SANATIN GELECEĞİ

ALP DOĞU ESER

Sanat Tarihçisi

TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Bilim Merkezi – 14 Nisan 2023, Cuma, Saat: 14.00

Genç sanat tarihçisi Alp Doğu Eser, okulun Merdiven adlı sunum ve atölye mekanında son yılların gözde konusu NFT’yi sanatçıların bakış açısından anlattı. Sanatçılar, koleksiyoncular ve akademisyenler yaptığı röportajlarını derlediği “NFT ve Sanat” ve kendi görüşlerini kaleme aldığı “Sanatın NFT Hali” başlıklı kitaplarının içeriğinden hareketle oluşturduğu sunumunda NFT’nin ne olduğu, sanat dünyasını nasıl etkilediğini, sanatçıların bu yeni ve hızlı gelişme karşısındaki görüşlerini ve aldıkları tutumu anlattı. Etkinliğin posterini, Özge Gülbakan’ın eseri ile Görsel İletişim Tasarımı Bölümünden genç öğrenci Seyfi Demirel hazırladı. Etkinlik TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Güzel Sanatlar Mimarlık ve Tasarım Fakültesi iş birliği ile gerçekleştirilmiştir.

8. SEMPOZYUM FİLM RESTORASYONUNDA ETİK VE TELİF HAKLARI

BÜLENT ÖNDER – SAVAŞ FERHAT – DOÇ. DR. BURCU SÜMER – DOÇ. DR. TUĞBA TAŞ

Cin Ali Müzesi – 15 Nisan 2023, Cumartesi, Saat: 14.00-17.00

“Film Restorasyonunda Etik ve Telif Hakları” başlıklı sempozyumun ilk konuşmasında Proje Direktörümüz Bülent Önder, sinema sektörü ve telif hakları üzerine yararlı ve bilgilendirici bir sunum yaptı. Film restorasyonu konusunda araştırmalar yürüten TRT’den Savaş Ferhat dünyadan ve Türkiye’den örneklerle sinema sektörünün restorasyona bakışını anlattı. Kültürel miras olarak kabul gören filmlerin restorasyonun aynı zamanda pek çok girişimcilik alanını harekete geçirdiğini vurguladı. Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi öğretim üyelerinden Doç. Dr. Burcu Sümer ve Doç. Dr. Tuğba Taş, “Film Restorasyonu Alanında Etik Tartışmalar” başlıklı sunumlarında, bu konuda yeni yazdıkları makaleleri üzerinden gayet açıklayıcı bir sunum yaptılar. Bu sempozyuma içerik ve katılımcı desteği veren Arşivciler Buluşması Platformu’na, ev sahipliği yapan Cin Ali Müzesi’ne ve katılımcı olarak etkinliğe değer katan birçok kurumun arşiv ve restorasyon birimlerinin temsilcilerine, genç sinemacılara, öğrencilerimize teşekkür ederiz.

9. MÜZE GEZİSİ-SUNUM GENÇ TASARIMCILAR CİN ALİ MÜZESİ’NDE NEVİN APAYDIN

Katılımcılar: Özel Altın Eğitim Kurumları Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi Öğrencileri

Cin Ali Müzesi – 4 Mayıs 2023, Perşembe, Saat: 13.00-16.00

DijiMaya projemize destek veren Cin Ali Müzesi’ni Altın Eğitim Kurumları Güzel Sanatlar Lisesi öğrencileri müzeyi ziyaret ettiler. Cin Ali Eğitim ve Kültür Vakfı Başkanı, müzenin tasarımcısı ve Cin Ali Hikaye Kitapları’nın yazarı Rasim Kaygusuz’un kızı Mimar Nevin Apaydın “Cin Ali Müzesi’nin Tasarım ve Kuruluş Öyküsü” başlıklı bir sunum gerçekleştirdi. Geleceğin sanatçıları ve tasarımcıları olacak gençler çok önemli bir toplumsal değer olan Cin Ali’nin müzeye dönüşen öyküsünün dinlediler ve müzeyi gezdiler. Gezinin bitiminde müze yetkilileri ve proje ekibi, öğrencilerin yorumlarını dinledi ve geribildirimlerini birlikte değerlendirdiler.

10. ATÖLYE FİKRİ-SINAİ MÜLKİYET HUKUKU VE YARATICILIK

AV. TÜRKAY ALICA – AV. FETHİ MERDİVAN

Atılım Üniversitesi – 9 Mayıs 2023, Salı, Saat: 14.00

Atılım Üniversitesi Güzel Sanatlar Tasarım ve Mimarlık Fakültesinde gerçekleşen atölyede Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukuku uzmanları Av. Türkay Alıca telif haklarının temeli olan eser, özgünlük, eser sahipliği, koruma şartları, kanunlar ve içtihatlar konusunu ayrıntılarıyla ve yaşanmış örneklerle ve dava konusu olmuş olaylar eşliğinde anlattı. Av. Fethi Merdivan ise marka, patent ve tescil konularını tasarım ve yaratıcılık boyutu üzerinden ayrıntılarıyla değerlendirdi. Öğrencilerin yoğun sorularıyla katıldığı ve kendi yaşadıkları telif hukuku sorunlarının konu edildiği son bölümde etkileşimli bir değerlendirme yapıldı.

11. SUNUM GELECEK NEYE BENZEYECEK?

MURAT GÜNENÇ

Teknoloji Girişimcisi

Cin Ali Müzesi – 10 Mayıs 2023, Çarşamba, Saat: 14.00

Cin Ali Müzesi’ndeki atölyede teknolojisi girişimcisi ve yatırımcısı Murat Günenç, “Gelecek Neye Benzeyecek?” başlıyla yaptığı sunumda, kültür alanında dijitalleşme, hologram ve dijital görsel teknolojiler, dijital müzecilik, teknolojinin eğitimde kullanımı gibi konuları sektörün içinden biri olarak ayrıntılarıyla anlattı. Öğrenci, uzman, araştırmacı ve kültür endüstrileri alanında çalışanların katıldığı sunumun video kaydı da yapıldı.

12. KAPANIŞ ETKİNLİĞİ

Cin Ali Müzesi – 26 Mayıs 2023, Cuma, Saat: 16.00

Cin Ali Müzesi’ndeki etkinlikte proje ekibi, Cin Ali Eğitim ve Kültür Vakfı ekibi, destek veren kurumların temsilcileri, atölyelere katılan eğiticiler, öğrenciler ve ilgililer bir araya geldi. Proje Direktörü Bülent Önder tarafından, projenin bir yıllık sürecinin genel bir değerlendirmesini yapıldı. Proje Koordinatörü Muzaffer Evci etkinlikler, mekanlar, okullar, öğrenciler, eğiticiler bağlamında projenin etkinlerinin nasıl gerçekleştirildiğini, etkilerini, çıktılarını değerlendirdi. İKASİ Yönetim Kurulu Üyesi Damla Tüzüner ise projenin kazanımlarını, kültürel çalışmalara etkilerini ve geleceğe dönük düşüncelerini paylaştı.